چندنکته اساسی که آقایان لازم است در مورد سرطان پروستات بدانند:
سرطان پروستات یکی از شایعترین و کشندهترین بیماریها در میان مردان است. اگرچه این سرطان بیشتر در مردان بالای ۵۰ سال دیده میشود، اما نمیتوان آن را تنها مختص به مردان مسن دانست چرا که پژوهشهای جدید نشان میدهد که مردان جوان هم میتوانند به این بیماری مبتلا شوند.سرطان پروستات در اثر رشد سلولهای سرطانی در غدهی پروستات به وجود میآید که میتواند باعث انسداد دستگاه ادراری یا متاستاز (گسترش بافت سرطانی) به سایر قسمتهای بدن شود. آگاهی از نشانههای این بیماری و تشخیص به موقع آن، روند درمان را مؤثرتر خواهد کرد. با نشانههای این سرطان آشنا شوید.
۱- ادرارتان شدت چندانی ندارد
کم شدن جریان یا سرعت ادرار یکی از نشانههای رایج سرطان پروستات است. این مسأله میتواند ناشی از فشاری باشد که تومور به وجود آمده در پروستات به مجرای ادراری وارد میکند.
تکرر ادرار، به ویژه شب ها، میتواند از نشانههای وجود مشکلی در پروستات باشد.۲- شبها بیشتر از قبل دستشویی میروید
التهاب پروستات یا هایپرپلازی خوش خیم پروستات (که به بزرگ شدن پروستات هم معروف است) هم میتوانند باعث بروز نشانههایی مثل افزایش ادرار شوند. اگر متوجه شده اید که شبها بیشتر از قبل دستشویی میروید، با مراجعه به پزشک از سلامت خود مطمئن شوید.
۳- در ادرارتان خون وجود دارد
اگر ادرارتان خونی است یا ادرار کردن تان با احساس درد یا سوزش همراه است، حتما به پزشک مراجعه کنید. به دلیل نزدیکی غدهی پروستات به مجرای ادرای و مثانه، فشار تومور باعث بروز چنین تغییراتی در ادرار میشود.
۴- پاهایتان متورم یا پف کرده هستند
اگر تمام روز را راه رفته یا سرپا بوده باشید طبیعی است که پاهایتان صدمه ببینند، اما تورم مزمن پاها احتمالا نشانهی مشکل جدی تری است.
متورم شدن یا انباشت مایعات در هر قسمتی از پاها میتواند از نشانههای گسترش سرطان پروستات به بیرون غدهی پروستات باشد. اگر متوجه این نشانه در خود شده اید، به ویژه اگر فقط یک قسمت از بدن تان دچار تغییر اندازه شده، حتما به پزشک مراجعه کنید.
۵- دچار یبوست هستید
اغلب ما وقتی دچار یبوست میشویم میدانیم کدام خوراکی یا غذایی که خورده ایم باعث آن شده و در مجموع از علت آن باخبریم. اما اگر مکررا و به دلایل نامعلومی دچار یبوست میشوید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
یبوست ناشی از سرطان پروستات ممکن است با احساس فشار یا درد در مقعد همراه باشد.
۶- مقدار مایع منی تان کمتر از قبل شده
کاهش مقدار مایع منی در هنگام انزال احتمالا از نشانههای سرطان پروستات است.
البته کم شدن منی همیشه نشانهی سرطان پروستات نیست و این مسأله میتواند ناشی از کاهش سطح بعضی هورمونها در بدن، تضعیف عضلات لگن و یا انزال برگشتی باشد که در اثر آن مایع منی به جای خروج از آلت تناسلی، به درون مثانه باز میگردد.
۷- دچار ناتوانی جنسی شده اید
اگر یکباره دچار مشکل نعوظ شده اید، انزال تان با درد همراه است یا در مایع منی تان خون وجود دارد، حتما به پزشک مراجعه کنید. بروز مشکل در نعوظ احتمالا از نشانههای مراحل پیشرفتهی سرطان پروستات است.
۸- کمر درد دارید
بسیاری از افراد ممکن است کمر درد خود را ناشی فعالیت زیاد بدنی یا بد خوابیدن بدانند، اما احساس درد یا خشک شدن در ناحیهی کمر یکی از نشانههای سرطان پروستات است.
کمر درد ناشی از سرطان پروستات معمولا عمیق و مداوم است. شاید این نکته کمک کند تا بتوانید این درد را از گرفتگیهای عضلانی یا صدمات ناشی از ورزش کردن تشخیص دهید.
۹- رانها یا نشمینگاه تان درد میکند
دردهای استخوانی در ناحیهی لگن یا اطراف آن میتواند از نشانههای سرطان پروستات باشد. با مراجعه به پزشک از علت اصلی دردهای خود آگاه شوید.
۱۰- به دلایل نامعلومی وزن کم کرده اید
کاهش بی دلیل وزن یکی از نشانههای احتمالی سرطان پروستات است. این مسأله معمولا زمانی اتفاق میافتد که بافت سرطانی به بیرون غدهی پروستات گسترش پیدا کرده است.
۱۱- پاها یا دست هایتان دائما بی حس میشوند
خواب رفتن گهگاه پاها و دستها امری طبیعی است، اما اگر متوجه شده اید که دائما دستها یا پاهایتان بی حس میشوند، حتما به پزشک مراجعه کنید.
این بی حسی میتواند نشانهی گسترش سرطان پروستات و فشار آوردن آن به عصب نخاعی باشد.
۱۲- هنگام نشستن احساس ناراحتی میکنید
احساس ناراحتی یا درد هنگام نشستن میتواند از نشانههای وجود مشکلی در پروستات باشد.
این نوع درد احتمالا در اثر فشار آوردن غدهی پروستات به دیگر قسمتهای لگن به وجود میآید. اگر متوجه شده اید که در حالت نشسته درد دارید، اما وقتی میایستید احساس بهتری دارید، این مسأله میتواند نشانهی مهمی باشد.
۱۳- بی اشتها شده اید
اگر یکباره بی اشتها شده اید، این مسأله میتواند از نشانههای هشدار دهندهی سرطان پروستات باشد. اگرچه این نشانه جزئی به نظر میرسد، اما نباید به آن بی توجه بود.
سرطان پروستات در بعضی از آقایان بهصورت پنهان پیشرفت میکند و زمانی علائم خود را نشان میدهد که بیماری وارد مراحل پیشرفته شده است. بنابراین شناخت این بیماری و نشانههای آن و انجام تستهای سرطان در تشخیص بهموقع بیماری اهمیت دارد. پزشک متخصص بهترین کسی است که شما را در مورد لزوم و نحوهی انجام تستها راهنمایی میکند. در حال حاضر روشهای درمانی متفاوتی برای غلبه بر این بیماری وجود دارد و بدون شک روشهای موجود برای درمان سرطان پروستات همگام با پیشرفت علم در حال پیشرفت است.
عوامل زیر احتمال ابتلا به سرطان پروستات را در آقایان افزایش میدهد:
سن: ریسک ابتلا به سرطان پروستات از سن ۵۰ سالگی به بعد افزایش مییابد و معمولا در آقایان بالاتر از ۶۵ سال شایعتر است؛
نژاد: سیاهپوستان آمریکایی بیشتر از سایرین به این بیماری مبتلا میشوند و احتمال بروز این بیماری در مردان آسیایی نسبت به سایر نژادها کمتر است؛
سابقهی خانوادگی: در صورتی که اقوام نزدیک فرد، مبتلا به سرطان پروستات بوده باشند ریسک ابتلا بالا میرود؛
وزن: شیوع این بیماری در آقایان دارای اضافه وزن بیشتر است.
چه کسانی باید مورد بررسی قرار بگیرند؟
در پاسخ به این سؤال باید بدانید که با توجه به نتایج آزمایشها پزشکتان تصمیم میگیرد که شما به بررسی بیشتر و درمان نیاز دارید یا خیر. فراموش نکنید که سطح بالای PSA همیشه نشانهی ابتلا به سرطان پروستات نیست. مشکلاتی مانند التهاب، عفونت و بزرگی پروستات هم ممکن است علت افزایش سطح این ماده در خون باشند. بنابراین بهتر است پیش از انجام این آزمایش با پزشک خود مشورت کنید. برای درمان سرطان پروستات از روشهای زیر استفاده میشود:
پروستاتکتومی رادیکال که طی آن غدهی پروستات از بدن خارج میشود؛
پرتودرمانی که با کمک اشعههای قوی سلولهای سرطانی را از بین میبرد؛
شیمیدرمانی که از داروهای شیمیایی برای غلبه بر سلولهای سرطانی استفاده میکند؛
هورموندرمانی که طی آن جلوی تولید هورمون تستوسترون گرفته میشود، زیرا این هورمون به رشد تومورهای پروستات کمک میکند؛
براکیتراپی که در آن برای از بین بردن تومور، ذرات رادیواکتیو در مجاورت تومور قرار داده میشود؛
سرمادرمانی که با انجماد بافتهای منطقهی موردنظر تومور را از بین میبرد؛
روش اولتراسوندتراپی که با گرم کردن بافت پروستات تومور را هدف قرار میدهد.
سرطان پروستات هرچه زودتر تشخیص داده شود شانس بیشتری برای درمان خواهد داشت. در اغلب موارد این بیماری در مراحل اولیه قابل درمان است. چنانچه بیماری وارد مراحل بالاتر شود، درمان آن نیز دشوارتر خواهد بود. علاوه بر این، روشهای درمانی که در مراحل پیشرفتهی سرطان پروستات مورد استفاده قرار میگیرند گاهی عوارضی از قبیل بیاختیاری ادرار و مشکل در نعوظ را به همراه دارند.
پزشک متخصص با توجه به شرایط فرد، سبک زندگی و سن شخص تصمیم میگیرد که آزمایشهای مربوط به سرطان پروستات از چه سنی و به چه صورت باید انجام شو د.
.غده پروستات یکی از اندامهای تولید مثل بوده و وظیفه آن تولید مایع منی می باشد و نقش محافظت کنندگی جهت اسپرمها را ایفا میکند. سایز غده پروستات در حد یک توپ گلف در مردان جوان میباشد ومحل قرار گرفتن آن ما بین رکتوم و مثانه قرار دارد.غده پروستات احاطه کننده مجرای ادراری میباشد.بعد ازسن 40 سالگی اندازه غده پروستات شروع به بزرگ شدن کرده و بتدریج که سایز آن بزرگتر میشود میتواند باعث ایجاد مشکلاتی در ادرار کردن آقایان بشود.
در سال 2013حدود 241000 بیمار جدید مبتلا به سرطان پروستات تشخیص داده شدند.سرطان پروستات دومین سرطان شایع در بین آقایان میباشد.اولین سرطان شایع در آقایان سرطان پوست و دومین آن سرطان پروستات می باشد.تخمین زده شده که از هر 6 مرد در طول زندگی یک نفر به سرطان پروستات مبتلا خواهد شد .عموما سرطان پروستات در مردان بالای 50 سال ظاهر میشود ولی متوسط سن تشخیص سرطان پروستات 67 سال می باشد.
با انجام دوره ای آزمایش خون و اندازه گیری آنتی ژن اختصاصی پروستات(PSA) خود میتوانید با تشخیص زودهنگام سرطان پروستات زندگی خودرا امید دوباره ببخشید. براساس توصیه انجمن اورولوژیست های آمریکا توصیه میشود مردان بالای سن 50 سال بصورت دوره ای هر 1 الی 2 سال میزان آنتی ژن اختصاصی پروستات خود را اندازه گیری کنند.مردان با ریسک فاکتور بالا یعنی کسانیکه شخصی از خانواده خود سرطان پروستات داشته و یا دارای علائم و نشانه های بیماری هستند و یا افراد با نژاد افریقایی –آمریکایی باید از سن 40 سال به بعد آزمایش را انجام دهند.
.در اکثرمواقع سرطان پروستات، سرطانی است که به آهستگی رشد میکند و اکثرمردانی که با سرطان پروستات تشخیص داده میشوند،در صورت تشخیص به موقع 20تا30سال طول عمردارند. یک حقیقت انکارناپذیراین است که اکثرمردانیکه سرطان پروستات برای انها تشخیص داده میشود در صورت فوت زودتر ،علت آن میتواند دلایل دیگری غیر ازسرطان پروستات باشد.در حال حاضر بیشتر از 2.5 میلیون مرد ،به بیماری سرطان پروستات در آمریکا مبتلا هستند.
برای درمان سرطان پروستات روش های مختلفی وجود دارد که عبارتند از:1-درمان جراحی
این درمان شامل جراحی برداشتن پروستات است ،که امروزه میتواند با استفاده از تکنولوژی روباتیک انجام شود که مزایایی نسبت به جراحی باز شکم به روش قدیمی دارد:عوارض جراحی در این روش نسبت به جراحی باز شکم کمتر بوده،ضمنا دوران بهبودی بیمار سریعتر بوده ،بیمار درد کمتری حس میکند،و دقت عمل جراحی بیشتر است و بیمار زودتر به زندگی عادی خود بر می گردد..
سایر درمان های توصیه شده میتواند شامل موارد زیر باشد:
-درمان بعدی رادیو تراپی میباشد،که به دو روش انجام میشود:از طریق دستگاه رادیوتراپی اشعه رادیواکتیو ازخارج بدن به غده پروستات و ناحیه اطراف آن تابیده میشود.
-از طریق کپسولهایی که داخل غده پروستات جاسازی میشود و اشعه به غده پروستات وبافت های درگیر اطراف آن تابیده میشود.
-درمان بعدی هورمون تراپی است،که در صورت پیشرفته بودن سرطان از این روش استفاده می شود.هورمون تستوسترون باعث افزایش رشد سرطان شده و گسترش آنرا تسریع میکند.کاهش سطح هورمون مردانه یا تستسرون سرعت رشد تومور را کاهش میدهد.
روشهای طبیعی برای پیشگیری از سرطان پروستات
سرطان پروستات
اگر چه نمیتوان بهترین روش برای پیشگیری از سرطان پروستات را نام برد اما روشهای طبیعی زیادی از جمله حفظ وزن سالم، ورزش کردن و مصرف مقادیر زیاد میوه و سبزیجات به این امر کمک میکند.
طبق اعلام مرکز پیشگیری و کنترل امراض آمریکا (CDC) پس از سرطان پوست، سرطان پروستات رایجترین نوع سرطان میان مردان آمریکایی است که در اغلب موارد کشنده نیست.
بر اساس برآوردهای جامعه سرطان امریکا، نرخ بقای ۵ ساله مردان مبتلا به سرطان پروستات ۹۹ درصد است.
با این حال سرطان پروستات میتواند عواقب جدی برای کیفیت زندگی به همراه داشته و حیات فرد را تهدید کند.
در این مقاله از سایت تخصصی "مدیکال نیوز تودی" چندین روش طبیعی برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات پیشنهاد شده است.
آیا سرطان پروستات قابل پیشگیری است؟
سرطان پروستات قابل پیشگیری نیست ولی میتوان خطر ابتلا به آن را کاهش داد.
بیشتر روشهای طبیعی برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات ایمن بوده و در صورتی که فرد دستورالعملهای پزشک را در اجرای آنها رعایت کند با واکنشهای آلرژیک روبرو نخواهد شد. به همین دلیل توصیه میشود که پیش از اجرای این روشها با یک پزشک مشورت کنید.
طبق نظر جامعه سرطان آمریکا بهترین روشها برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات، ایجاد تغییر در رژیم غذایی و ورزش کردن است و در صورتی که فردی روشهای دیگری را برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات امتحان میکند باید بداند بدون رژیم غذایی مناسب و ورزش این روش موثر نخواهد بود.
راههای طبیعی کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات
محققان مدتهاست در حال بررسی قابلیت داروها و درمان های طبیعی برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات هستند.
داروهایی مانند فیناستراید (پروسکار)، دوتاستراید (آوودارت) و آسپرین میتوانند مفید واقع شوند. اگرچه هیچ مطالعهای به طور قطع نشان نداده که هیچ دارویی بتواند خطر ابتلا به این سرطان را کاهش دهد.
در سالهای اخیر تحقیقات پزشکی تاثیر درمانهای طبیعی را بر کاهش خطر ابتلا به سرطان بررسی کرده است. برای مثال نتایج یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داد گیاه نخلک ارهای میتواند خواص مفیدی داشته باشد. اما درمانی موثر برای سرطان پروستات به حساب نمیآید.
در ادامه چند درمان طبیعی رایج برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات آمده که به شرح زیر است:
محصولات سویا
ایزوفلاونها ترکیبات شیمیایی با خواص ضد التهابی هستند و مواد غذایی با بیشترین میزان ایزوفلاونها، محصولات دانههای سویا هستند که از این میان میتوان به شیرسویا و مسیو (خمیر سویا) اشاره کرد.
همچنین مواد غذایی دیگری از جمله نخود، لوبیاها و یونجه حاوی ایزوفلاونها هستند.
در حالی که یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ نشان داد ایزوفلاونها خواص سلامتی فراوانی از جمله کمک به پیشگیری از سرطان پروستات دارند اما جامعه پزشکی امروزه این نظریه را رد کرده و بر این باور است که این ترکیبات شیمیایی نمیتوانند به پیشگیری یا درمان سرطان پروستات منجر شوند و نظر متفاوتی در این باره وجود دارد.
اسیدهای چرب امگا ۳
اسیدهای چرب امگا ۳ در ماهی و دیگر غذاهای دریایی وجود دارند. این اسیدها همچنین در منابعی از جمله گردو، بذر کتان و دانههای سویا نیز یافت میشوند.
شواهد بسیاری مبنی بر اثربخشی اسیدهای چرب امگا ۳ در کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات وجود دارد اما با این حال بسیاری از متخصصان بر این عقیدهاند که اسیدهای چرب امگا ۳ خواصد ضد سرطان قابل توجهی ندارند.
گوجه
گوجههای فرآوری شده از جمله گوجه پخته شده و انواع کنسروی آن حاوی ترکیبی به نام لیکوپن هستند. برخی مطالعات نشان میدهد که این ترکیب می تواند خطر ابتلا به انواع سرطان به ویژه سرطانهای پروستات، ریه و معده را کاهش دهد.
یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ نشان داد افزایش مصرف گوجه با کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات ارتباط مستقیم دارد.
از منابع دیگر ترکیب لیکوپین میتوان به گریپ فروت، هندوانه و زرد آلو اشاره کرد.
قهوه
در سال ۲۰۱۶ محققان نتایج حاکی از بررسی ۱۰۵ مطالعه در مورد تاثیرات قهوه بر خطر ابتلا به سرطان منتشر کردند. محققان در این بررسی نتیجه گرفتند که قهوه و قابلیت آنتی اکسیدانی آن میتواند خطر ابتلا به سرطان پروستات و برخی دیگر از انواع بیماری را کاهش دهد.
از چه مواردی باید اجتناب کرد؟
برخی ترکیبات در مواد غذایی میتواند خطر ابتلا به سرطان پروستات را در فرد افزایش دهد. از همین رو بهتر است به موارد زیر توجه کنید:
سلنیوم و ویتامین E
جامعه پزشکی پیشتر سلنیوم و ویتامین E را ضد سرطان برشمرده بود. اما تحقیقات اخیر حاکی از آن است که این ترکیبات زمانی که با یکدیگر یا به تنهایی مصرف میشود میتواند خطر ابتلا به سرطان پروستات را در برخی افراد افزایش دهد. به همین علت هر فردی که نسبت به ابتلا به سرطان پروستات نگران است بهتر است از مصرف مکملهای حاوی و ویتامیل E یا سلنیوم خودداری کند.
روغنهای گیاهی
رژیم غذایی حاوی مقادیر بالای چربی میتواند خطر ابتلا به انواع سرطان را افزایش داده و اسیدهای چرب امگا – ۶ موجود در روغنهای گیاهی میتواند رشد سلولهای سرطانی پروستات را ارتقا بخشد. به طور مثال روغن های گیاهی ذرت، آفتابگردان، دانه پنبه و دانههای سویا میتوانند حاوی مقادیر قابل توجهی از اسیدهای چرب امگا – ۶ باشند.
گوشت بریانی یا سرخ شده
موسسههای سرطان ایالات متحده آمریکا نسبت به مصرف گوشتهای طبخ شده در دماهای بالا به ویژه سرخ شده یا بریان شده هشدار میدهند. هنگامی که فردی گوشت ماهیچه از جمله گوشت قرمز یا مرغ را در دماهای بالا طبخ میکند، گوشت ممکن است مواد شیمیایی تشکیل دهد که منجر به تغییر در DNA و در نتیجه افزایش خطر ابتلا به سرطان شود.
قندها و کربوهیدراتها
اندازهگیری شاخص گلایسمیک و گلایسمیک لود نشان میدهد که چگونه کربوهیدراتها و قندها بر سطح قند و انسولین خون فرد اثر میگذارند.
برخی مطالعات نیز نشان میدهند رژیم غذایی با میزان زیاد گلایسمیک لود به افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات منجر میشود.
یک موسسه سرطان اعلام کرده در حالی که رابطه بین قند و سرطان پیچیده است اما قند میتواند اثر زیادی بر خطر ابتلا به سرطان های پروستات، روده بزرگ و پانکراس داشته باشد.
عوامل خطر کدامند؟
عوامل خطر ابتلا به سرطان پروستات شامل موارد زیر است:
سن: حدود ۶۰ درصد از تمام سرطانهای پروستات در میان مردان ۶۵ ساله یا مسنتر رخ میدهد.
ژنتیک: ژنتیک نیز نقش به سزایی در خطر ابتلا به سرطان پروستات دارد. به طور مثال بیشترین نرخ ابتلا به این سرطان در ایالت متحده در میان مردان آفریقایی – آمریکایی است.
رژیم غذایی: رژیم غذایی حاوی مقادیر بالای چربی و مقادیر کم میوهها و سبزیجات خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش میدهد.
محیط زندگی: قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی صنعتی نیز خطر ابتلا را زیاد میکند.
سابقه خانوادگی: در صورتی که پدر یا برادر فردی سابقه ابتلا به سرطان پروستات را داشته، خطر ابتلا به این سرطان در آن فرد دو برابر میشود.
چکاپ و آزمایش منظم
سبک زندگی شامل ورزش کردن و پیروی از رژیم غذایی سالم میتواند خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهد.
با این حال انجام چکاپ و معاینات منظم بهترین راه برای در نظر گرفتن این خطر است.